Het is ongeveer 6 jaar geleden dat ik een intakegesprek met haar had, ik noem haar Lia.
Als wijkverpleegkundige kom je in verschillende situaties terecht, sommige situaties zijn schrijnend.
Zo ook die van Lia. Lia had een spierziekte en bleek uitgezaaide borstkanker te hebben, ze was helaas
uitbehandeld en dat op 34-jarige leeftijd. Ik was destijds even oud en dat was confronterend. Met in
het achterhoofd dat ik een paar maanden daarvoor mijn beste vriendin had verloren aan uitgezaaide
borstkanker.
Tijdens de intake was Lia opgewekt en het viel mij op dat ze goed over alles kon praten, maar ook
vond ze het zeer verdrietig dat haar dit moest overkomen. Haar emoties gingen op dat moment alle
kanten op wat zeer logisch was na alles wat haar was overkomen.
Vertrouwensband
Lia was getrouwd en had twee nog jonge kinderen. Haar moeder en stiefvader waren vaak bij haar
om te kunnen ondersteunen waar nodig. Doordat ik de intake had gedaan, kwam ik ook veel bij Lia
en we bouwden een band op. Ik merkte dat ze mij erg vertrouwde. Als ik een paar dagen vrij was
geweest, gaf ze aan blij te zijn dat ik er weer was.
Lia was in het begin van de zorg nog redelijk mobiel ondanks haar spierziekte en redde zich nog met
veel dingen zelf. Al snel ging het slechter met haar, ze bleef meer in bed, kreeg meer pijn en leek de
moed op te geven. Door met haar te blijven praten en te kijken naar haar mogelijkheden en
behoeftes, kon ze het volhouden. Lia bouwde ook veel op een collega. En om de rust te bewaren,
spraken we in het team af dat de collega en ik naar Lia zouden gaan als het kon.
Het was een heftige periode vooral voor Lia en haar gezin. In korte tijd was ik onderdeel van hun
gezin geworden. Op dat moment ben je de spil tussen allerlei zorgdisciplines, overleg met de
huisarts, fysio, specialist ziekenhuis, maar bovenal was ik het luisterend oor voor de familie. Dan
moest ik als professional weleens slikken: “Verdorie we zijn even oud en Lia gaat overlijden, hoe
krom is het…”
Lia was totaal niet gelovig. Ik daarentegen ben wel gelovig opgevoed en ze vroeg mij dingen over het
geloof. Op den duur vroeg ze aan mij: “Wil je een dominee voor mij regelen Margreet, ik heb daar
behoefte aan.” Ik heb toen een dominee gebeld. Iemand die Lia totaal niet kende, maar zich
belangeloos inzette om Lia te vertellen over God en haar de rust te geven waarnaar ze verlangde.
Voor mij was het de normaalste zaak van de wereld om dit te regelen voor haar. Maar het zien van
de rust van Lia was heel bijzonder. Ze was erg dankbaar dat ik dit had geregeld voor haar.
Na dit gesprek kwam het einde ook dichterbij…
Op een ochtend kwam ik bij Lia en ze was helemaal overstuur. Ze huilde hartverscheurend, haast
schreeuwend van paniek… Ik ben bij haar gaan zitten en ze schreeuwde ineens: “Margreet ik ga dood
en ben doodsbang en ik ben nog veel te jong, hoe moet het allemaal. En bovenal, waarom ik?” Ik wist
op dat moment even niets te zeggen, ik pakte haar hand vast en ik wist alleen maar uit te brengen,
na een diepe zucht: “Ik heb er geen antwoord op lieve Lia.” Toen merkte ik dat er bij mij ook tranen
over mijn wangen liepen, het kon mij op dat moment niet schelen. Als professional zal dit er
misschien niet bij horen, maar ook ik ben maar een mens. Op zo’n moment zijn de verpleegkundige
handelingen niet meer belangrijk, maar ER ZIJN… is zoveel meer waard.
“Toen merkte ik dat er bij mij ook tranen over mijn wangen liepen, het kon mij op dat moment niet
schelen.”
Samen hebben we een tijdje zo gezeten, ik kwam voor de verzorging en verpleging van Lia, maar dat
heb ik achterwege gelaten. We hebben muziek opgezet, ze hield van countrymuziek. Dit liedje moest ook op haar crematie worden gedraaid, vertelde ze. We hebben veel gepraat en tijdens dit gesprek
heeft Lia besloten dat ze in slaap gebracht wilde worden middels palliatieve sedatie, het toedienen
van dormicum via een pomp vaak in combinatie met morfine. “Het is goed zo…”
Vlinder
Tijdens het gesprek zei ze: “Margreet, ik kom je na mijn dood vergezellen als een vlinder, dan denk je
nog eens aan mij.”
De dag erna heb ik samen met mijn collega de dormicum- en morfinepomp aangesloten, in
aanwezigheid van haar man, moeder, stiefvader en kinderen. Het was een emotioneel moment voor
hen. Lia was rustig en was er klaar voor en dat gaf iedereen een rustig gevoel. Het moment dat Lia
mij bedankte voor alles zal ik nooit vergeten…
Lia overleed een paar dagen erna en tijdens de crematie werd haar favoriete countrymuziek
gespeeld, ik zat er met een glimlach. Dat had ze toch maar voor elkaar gekregen. Tijdens de crematie
vloog er een witte vlinder voorbij, ik zei in mijzelf: “Haha Lia, je teken, rust zacht.”